Synagoge

De Lekstraatsynagoge dateert uit 1937 en is de laatste synagoge die voor de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd, naar ontwerp van fameuze architect Abraham Elzas, die geïnspireerd was door een Jiddische roman met de titel ‘Niet in ballingschap, maar ook niet thuis’. De synagoge is namelijk gebouwd wegen de groei van aantal Joden die nieuw in de buurt gingen wonen, zowel Joden uit Amsterdam als uit Duitsland gevluchte Joden. Zij vonden de Rivierenbuurt een mooie plek om te wonen, maar het was niet thuis.

Na de Tweede Wereldoorlog keerden er maar weinig Joden terug. Zij vestigden zich vooral in Zuid-Amsterdam, in de Rivierenbuurt. Het synagogegebouw is als synagoge geheel in gebruikt geweest tot 1985. Het werd echter als gevolg van de emigratie van vele Joden naar Israël een te zware last om het gebouw te onderhouden. Er werd besloten om een deel van het gebouw te verhuren zodat de synagogediensten nog steeds in het gebouw konden plaatsvinden. In 2005 is besloten om het gebouw te restaureren. Het gebouw is inmiddels een rijksmonument geworden.

De Lekstraatsynagoge is één van de laatste synagogen van Nederland waar nog dagelijks diensten wordt gehouden, les wordt gegeven en bijeenkomsten worden gehouden en is een centrum voor de Joodse gemeenschap van Amsterdam.

In de lekstraat hadden we een beroemde Chazzan:

Benzion Moskovitz

Op een dag in 1938 Moskovits zag een advertentie in een krant voor een vacante positie bij een synagoge in Amsterdam, en besloot te solliciteren voor de functie. Hij moest het opnemen tegen 79 andere voorzangers voor de post. Uiteindelijk een paar kandidaten bleef hij onder hen. Cantor Moskovits bracht hem een ​​brief van aanbeveling van een bekende rabbijn in Pressburg (de achterkleinzoon van de beroemde rabbijn Chatam Sofer). Hij ging naar Amsterdam een paar dagen voor de auditie om te oefenen met het koor en slaagde erin om bladmuziek van Nederlandse Chazzonus verwerven van een collega in Haarlem, Cantor Petzon, om een ​​beroep op het publiek. Niet in afwachting van de resultaten van zijn auditie, Cantor Moskovits terug naar Antwerpen om een ​​boot naar Engeland, waar hij werd aangeboden een positie te vangen. Op het station in Antwerpen hij botste tegen een vriend die hem vroeg wat hij aan het doen was in Antwerpen, want hij was aangesteld voor de positie in Amsterdam. Cantor Moskovits keerde terug naar Amsterdam en werd officieel de belangrijkste cantor van gemeente Benei Teman (liefkozend genoemd Lekstraat Sjoel) in 1939.

In de Lekstraat werd eigenlijk altijd geleerd, ik lees voor een bericht

Uit het NIW 6/11/1964:

Synagoge Lekstraat:

Tora met Rasjie, Sjabbath tussen mincha en ma'ariew door de heer J. Parsser. 

Gemara Ketoeboth, zondagochtend 8.15 Uur door de heer J. Mantel. 

Gemara San- hedrin, zondagavond 19.45 uur door rabbijn D. Brodrnan. 

Misjna, maandagavond 19.45 uur door de heer J. Parsser. 

Gemarra Pesachiem, dinsdagavond 19.45 uur door de heer D. Klagsbald. 

Sjoelehan Aroech, woensdagavond 19.45 uur door de heer B. Moskovits.

Choelien, vrijdagochtend 6.30 uur door rabbiin D. Brodman.


Lekstraat circa 1946 Oude lekstraat sjoel